استیبلکوینها در سالهای اخیر به یکی از اجزای کلیدی اکوسیستم ارزهای دیجیتال تبدیل شدهاند. این رمزارزها با تثبیت ارزش خود بر پایه داراییهای باثبات (مانند دلار آمریکا) نقش مهمی در معاملات، وامدهی و مدیریت ریسک ایفا میکنند.
در میان استیبلکوینها، تتر بهعنوان نخستین و پرکاربردترین استیبلکوین شناخته میشود اما با این حال رقبای دیگری نیز در کنار تتر این وجود دارند که هر کدام دارای ویژگیها و مزایای خاص خود هستند. در این مقاله از عصر تتر، به مقایسهی تتر با سایر استیبلکوینها از نظر حجم عرضه، شفافیت مالی و کاربردهای عملی میپردازیم تا دید روشنتری برای انتخاب گزینهی مناسب در اختیار سرمایهگذاران قرار بگیرد.
استیبلکوین چیست و چه کاربردی دارد؟
استیبلکوینها ارزهای دیجیتالی هستند که ارزش ثابتی دارند و معمولاً با پشتوانه داراییهای باثباتی مانند ارزهای دولتی یا طلا عرضه میشوند. برخلاف رمزارزهای پرنوسان مانند بیتکوین، این داراییها برای کاهش ریسک نوسانات قیمت طراحی شدهاند و در معاملات، وامدهی و نقلوانتقالات مالی کاربرد دارند. استیبلکوینها با ارائه سرعت بالا، هزینه کم و دسترسی آسان، گزینه مناسبی برای انتقال بینالمللی و ذخیره ارزش هستند.
انواع استیبلکوینها بر اساس پشتوانه
استیبلکوینها بر اساس نوع پشتوانهای که برای حفظ ثبات ارزش خود دارند، به چند دسته کلی تقسیم میشوند.
- استیبلکوین با پشتوانه ارز فیات: این نوع از استیبلکوینها رایجترین مدل هستند. این استیبلکوینها توسط داراییهایی مانند دلار آمریکا، یورو یا دیگر ارزهای دولتی پشتیبانی میشوند. برای هر واحد استیبلکوین، مقدار معادل آن در بانکها یا مؤسسات مالی ذخیره میشود.
- استیبلکوین با پشتوانه رمز ارزی: در این مدل، پشتوانه استیبلکوینها داراییهای دیجیتال مانند بیتکوین و اتریوم هستند. به دلیل نوسانات بالای این رمز ارزها، مقدار بیشتری از آنها بهعنوان وثیقه قفل میشود تا ثبات ارزش آنها حفظ شود.
- استیبلکوین الگوریتمی: استیبلکوینهای الگوریتمی بدون پشتوانه فعالیت میکنند و ارزش خود را با تنظیم عرضه و تقاضا توسط الگوریتمهای هوشمند حفظ میکنند. در این دسته از استیبل کوینها مکانیسمهایی مانند سوزاندن توکن و ضرب سکه جدید برای کنترل قیمت به کار میرود. لازم به ذکر است که وابستگی شدید به مدلهای ریاضی باعث میشود که این ارزها در شرایط ناپایدار بازار دچار نوسانات شدید شوند.
تتر (USDT) چیست و چگونه کار میکند؟
تتر یکی از محبوبترین استیبلکوینهای بازار ارز دیجیتال است که برای کاهش نوسانات قیمتی طراحی شده و پشتوانه آن دلار آمریکا است. شرکت Tether Limited این رمزارز را عرضه و برای هر واحد USDT، یک دلار در ذخایر مالی نگهداری میکند. تتر در سالهای اخیر به گزینهای رایج برای معاملات سریع و کمهزینه در صرافیهای دیجیتال تبدیل شده است. این استیبل کوین در شبکههای مختلف بلاکچین قابل انتقال است و نقدینگی بالایی دارد.
مزایا و معایب استفاده از تتر
تتر، استیبل کوین بسیار محبوبی است که کاربردهای زیادی در بازار ارزهای دیجیتال دارد. اما با این وجود دارای مزایا و معایبی است که توجه به آنها برای سرمایهگذاری یا نقل و انتقالات میتواند بسیار کمک کننده باشد. در جدول زیر لیستی از مزایا و معایب تتر را مشاهده میکنید.
مزایا | معایب |
---|---|
ثبات نسبی ارزش | متمرکز بودن: کنترلشده توسط یک شرکت خصوصی |
کاربرد گسترده | ابهام در شفافیت مالی: عدم ارائه گزارشهای دقیق درباره پشتوانهها |
سرعت و کارمزد پایین | ریسک قانونی: چالشهای نظارتی در برخی کشورها |
تنوع شبکههای بلاکچینی |
استیبل کوین دای (DAI): استیبلکوین غیرمتمرکز با پشتوانه ارزهای دیجیتال
دای (DAI) یک استیبلکوین غیرمتمرکز است که با وثیقهگذاری داراییهای دیجیتال مانند اتریوم، در قراردادهای هوشمند ایجاد میشود. این فرآیند بهصورت خودکار و بدون نیاز به مدیریت متمرکز انجام میشود که شفافیت و امنیت آن را افزایش میدهد.
دای برای وامدهی، استیکینگ و معاملات هم استفاده میشود اما با وجود مزیت غیرمتمرکز بودن، چالشهایی مانند مدیریت وثیقه و نوسان داراییهای پشتیبان، همچنان در این استیبل کوین وجود دارد.
استیبل کوین یواسدی کوین (USDC): استیبلکوین با پشتوانه دلار آمریکا
یواسدی کوین یک استیبلکوین با پشتوانه دلار آمریکا است که ارزش آن همواره معادل یک دلار حفظ میشود. این ویژگی باعث شده USDC به گزینهای ایمن برای در امان ماندن از نوسانات شدید بازار رمزارزها تبدیل شود.
USDC توسط دو شرکت معتبر Coinbase و Circle توسعه یافته و تحت نظارت کنسرسیومی به نام Centre فعالیت میکند. شرکت Circle بهصورت منظم گزارشهای مالی حسابرسیشده منتشر میکند تا شفافیت و اعتبار ذخایر دلاری پشتوانه این رمزارز را اثبات کند. همین رویکرد شفاف، USDC را به یکی از قابلاعتمادترین استیبلکوینها در بازار تبدیل کرده است.
استیبل کوین بایننس یواسدی (BUSD): استیبلکوین صادر شده توسط بایننس
بایننس یواسدی (BUSD) یک استیبلکوین با پشتوانه دلار آمریکا است. برای هر واحد BUSD، یک دلار واقعی در حسابهای بانکی نگهداری میشود تا ارزش آن ثابت بماند.
این رمزارز در سالهای گذشته بهدلیل پشتیبانی صرافی بایننس، در معاملات کریپتویی کاربرد زیادی داشت و کارمزد پایینی ارائه میداد. اما در سالهای اخیر با توقف صدور توکنهای جدید توسط Paxos و محدودیتهای نظارتی، سهم آن در بازار کاهش یافته است.
تفاوتهای تتر و سایر استیبل کوینها
اگرچه همه استیبلکوینها با هدف حفظ ارزش ثابت عرضه میشوند، اما در شیوه عملکرد، میزان شفافیت و نظارت قانونی تفاوتهای مهمی با یکدیگر دارند. در ادامه، تفاوت تتر با سایر استیبلکوینهای معتبر را از جنبههای مختلف بررسی میکنیم.
مقایسه تتر با سایر استیبل کوینها در ساختار متمرکز و غیرمتمرکز
تتر، USDC و BUSD استیبلکوینهای متمرکز هستند که توسط نهادهای مشخصی صادر و کنترل میشوند، درحالیکه DAI یک استیبلکوین غیرمتمرکز است که بر پایه قراردادهای هوشمند و وثیقهگذاری ارزهای دیجیتال فعالیت میکند. استیبلکوینهای متمرکز نقدینگی بالاتر و پذیرش گستردهتری دارند، اما مدلهای غیرمتمرکز استقلال بیشتری از نهادهای مالی و نظارتهای دولتی دارند.
مقایسه و تفاوت تتر با این استیبل کوینها از نظر شفافیت و پشتیبانی مالی
USDC و BUSD شفافیت مالی بیشتری نسبت به تتر دارند و گزارشهای حسابرسیشده منتشر میکنند تا پشتوانه دلاری خود را اثبات کنند. در مقابل، DAI پشتوانه فیات ندارد اما شفافیت بالای قراردادهای هوشمندش به کاربران امکان بررسی مکانیسمها را میدهد. این موضوع باعث افزایش اعتماد در جامعه غیرمتمرکز شده است.
مقایسه تتر با این استیبل کوینها از نظر بررسی میزان پذیرش و محبوبیت در بازار
تتر با اختلاف بیشترین سهم بازار را در میان استیبلکوینها دارد و در اکثر صرافیها و پلتفرمهای معاملاتی قابل استفاده است. USDC نیز در سطح جهانی بهویژه میان سرمایهگذاران نهادی مورد پذیرش قرار گرفته است. DAI بیشتر در پلتفرمهای دیفای کاربرد دارد و BUSD بهطور ویژه در اکوسیستم بایننس استفاده میشود. بنابراین میزان پذیرش هر استیبلکوین تا حدی به دامنهی فعالیت آن وابسته است.
اهداف سرمایهگذاری و استفاده مورد نظر در تتر و سایر استیبل کوینها
تتر اغلب بهعنوان ابزاری برای معامله و جابهجایی سریع داراییها استفاده میشود. USDC در معاملات، پرداختهای بینالمللی و ذخیره امن ارزش نیز مورد استفاده قرار میگیرد. DAI بیشتر در فضای دیفای برای فعالیتهایی مانند وثیقهگذاری، وامگیری و تامین نقدینگی کاربرد دارد. BUSD نیز گزینهای محبوب در معاملات داخل صرافی بایننس است.
میزان ریسکپذیری و نیاز به شفافیت مالی در تتر و سایر استیبل کوینها
ریسک استفاده از استیبلکوینها بسته به ساختار آنها متفاوت است. تتر بهدلیل شفافیت کمتر، در معرض بیشترین انتقادات است. در مقابل USDC و BUSD با شفافیت بیشتر، سطح اطمینان بالاتری برای کاربران فراهم میکنند. DAI هم هرچند غیرمتمرکز است، اما بهدلیل پیچیدگی سازوکار خود ممکن است برای کاربران با ریسکهایی همراه باشد.
دسترسی و پشتیبانی توسط صرافیها و کیف پولها در تتر و سایر استیبل کوینها
تتر در اکثر صرافیها و کیفپولهای بزرگ پشتیبانی میشود. USDC نیز در صرافیهای معتبر و کیفپولهای مطرح حضور پررنگی دارد. BUSD بیشتر در صرافی بایننس در دسترس است و پشتیبانی از آن در پلتفرمهای دیگر محدودتر است. DAI نیز بهویژه در کیفپولهای فعال در فضای دیفای محبوبیت دارد، اما در صرافیهای سنتی ممکن است کمتر دیده شود.
کدام استیبلکوین برای کاربران ایرانی مناسبتر است؟
انتخاب استیبلکوین برای کاربران ایرانی به عوامل مهمی مانند دسترسی، کارمزد و ریسکهای حقوقی بستگی دارد. تتر بهدلیل پذیرش گسترده و نقدشوندگی بالا گزینهای رایج برای معاملات روزمره است، اما نگرانیهایی درباره شفافیت مالی آن وجود دارد.
در مقابل، DAI یک گزینه غیرمتمرکز است که میتواند ریسکهای ناشی از تحریم را کاهش دهد، اما پیچیدگیهای فنی ممکن است دسترسی عمومی را محدود کند.
در جدول زیر ضمن مقایسه چهار استیبل کوین تتر، USDC، دای و BUSD میتوانید آنها را از نظر ویژگیهای مختلفی مانند پشتوانه مالی، میزان پذیرش و کاربرد اصلی مقایسه کنید.
معیار | تتر (USDT) | USDC | DAI | BUSD |
---|---|---|---|---|
نوع ساختار | متمرکز | متمرکز | غیرمتمرکز | متمرکز |
پشتوانه مالی | دلار | دلار | ارزهای دیجیتال | دلار |
شفافیت مالی | پایین | بالا | متوسط | بالا |
میزان پذیرش | بسیار بالا | بالا | متوسط | متوسط |
کاربرد اصلی | معاملات عمومی | پرداختها، ذخیره ارزش | وامدهی، دیفای | معاملات در بایننس |
ریسک و اطمینان | ریسک بالاتر | اطمینان بیشتر | ریسک فنی و نوسان وثیقه | اطمینان بالا |
دسترسی در صرافیها/کیفپولها | بسیار گسترده | گسترده | گسترده در دیفای | محدود به بایننس |
نکات پایانی در انتخاب بین تتر و سایر استیبلکوینها
اگر بر اساس نیاز خود میخواهید استیبل کوینها را انتخاب کنید، توجه به لیست زیر به شما پیشنهاد میشود:
- برای نقدشوندگی بالا: تتر (USDT)
- برای شفافیت مالی: یواسدیکوین (USDC)
- برای فعالیت در دیفای: دای (DAI)
- برای اکوسیستم بایننس: بایننس یواسدی (BUSD)
در پایان اصول مهمی درباره مدیریت دارایی وجود دارد که باید حتما به آنها دقت کنید؛ به طور مثال برای نقد شوندگی همیشه بخشی از دارایی خود را در تتر نگه دارید و از شبکههایی با کارمزد کم برای نقل و انتقالات استفاده کنید.